1. Kuru hava %21 oksijen, %78 nitrojen ve %1 diğer gazları içermektedir.
2. Oksijen yanmaz, diğer maddelerin yanmasını sağlar. Eğer oksijen yanıcı olsaydı, bir kibrit çakılmasıyla gezegenimizin atmosferindeki tüm oksijen yanardı.
3. Oksijen suda azottan yaklaşık iki kat daha fazla çözünmektedir. Nitrojen ile aynı çözünürlüğe sahip olsaydı denizlerde, göllerde ve nehirlerde çok daha az oksijen bulunacak ve canlı organizmalar için hayat çok daha zor hale gelecekti.
4. Canlı ağırlığının neredeyse üçte ikisi oksijenden oluşur çünkü canlılar çok fazla su içerir ve suyun ağırlığının yüzde 88,9’u oksijenden oluşur.
5. Oksijen (O2) gezegenimizin atmosferinde kararsız halde bulunur ve yeşil bitkilerde fotosentez ile sürekli olarak yenilenmeyi sağlar.
6. Oksijen açısından zengin atmosfere sahip başka gezegenler keşfedilirse, bu gezegenlerde yaşamın neredeyse kesin olarak mümkün olduğu söylenebilir.
7. Sadece beş element, Dünya kabuğu ağırlığın %90’ından fazlasını oluşturur. Kabuğun ağırlığının neredeyse yarısı oksijenden oluşur. Diğer dört ana element ise; silikon, alüminyum, demir ve kalsiyumdur.
8. Oksijen atomlarından dolayı Kuzey ve Güney Işıkları(aurora borealis) yeşil ve koyu kırmızı renkleri oluşturur. Güneşten gelen yüksek enerjili elektronlar, dünya atmosferindeki yüksek oksijen moleküllerini uyarılmış (yüksek enerjili) atomlara ayırır. Bu atomlar hayranlık uyandıran ışıkları oluşturarak foton yayarak enerji kaybederler. Bu fotonlar genellikle kutupsaldır çünkü güneşten gelen elektronlar gezegenimizin manyetik alan çizgileri boyunca kutup bölgelerinde atmosfere çarpana kadar hızlanırlar.
9. Güneşin beş veya daha fazla katında ağırlığa sahip olan yıldızlarda, oksijen, helyum ve karbonu yakar veya sadece karbonla nükleer füzyon reaksiyonları gerçekleşir. Oksijen, bu nükleer yanmalar sonucunda kül oluşturur.
10. Oksijen, evrende en çok bulunan üçüncü elementtir.
11. Yanlış bilinen bilgi olarak hiperventilasyon, çok fazla oksijen solumaktan kaynaklanır. Hiperventilasyon durumunda çok hızlı nefes alınır ve bunun sonucunda; baş ağrısı, baş dönmesi, göğüs ağrıları, karıncalanma, konuşma bozukluğu, bayılma ve spazmlar gibi semptomlar görülebilir. Hiperventilasyon ciddi bir sorundur çünkü vücudumuzdan çok fazla karbondioksit çıkmasına neden olur. Kanımızın fazla alkali olmasını önlemek için kanımızda karbondioksite ihtiyaç duyulur. Azalan karbondioksit kanda pH artışına neden olur bunun sonucunda beyne giden kan damarları daralır, kan akışı yavaşlar ve hiperventilasyonun tipik semptomlarına yol açar.
12. Oksijen gaz olarak berraktır ancak sıvı olarak soluk mavidir.
13. İnsan kanında şimdiye kadar kaydedilen en düşük oksijen seviyeleri, 2009 yılında Everest Dağı’nın zirvesine yakın bir yerde ölçülmüştür. Dağcıların arteriyel oksijen seviyeleri ortalama 3,28 kilopaskaldı. Normalde olması gereken değer ise 12 ile 14 kilopaskal civarındadır.
Hazırlayan: Rabiye Baştürk
