Bir veya daha fazla atomun kimyasal bağlarla oluşturduğu yapıya molekül denir. Birbirinden farklı iki veya daha fazla elementten oluşan moleküller bileşik olarak adlandırılır.
ÖNEMLİ NOT: Tüm bileşikler moleküldür ancak tüm moleküller bileşik değildir.
Atomların herhangi bir şekilde bileşimi molekül oluşturur, ancak atomların bileşimi farklı elementlerden oluşuyorsa bileşik olarak adlandırılır. Hidrojen gazı (H2), Oksijen (O2), ve Ozon (O3) gibi moleküller aynı tür atomları içerdiği için moleküldür. Kalsiyum karbonat (CaCO3), NaCl, H2O gibi moleküller farklı tür elementleri içerdiği için bileşiktir.
Moleküller kimyasal bağda yer alan atomların sayısına göre belirlenir, ancak bileşikler kovalent, metalik veya iyonik bağ olabilen atomlar arasında paylaştıkları bağ türlerine göre belirlenir.
Kovalent bağlar atomların elektronları O2’de (oksijen molekülü) ki gibi paylaştığı kimyasal bağlardır. İyonik veya elektrovalent bağlar atomun elektronlarını NaCl’deki gibi başka bir atoma verdiği bağlardır. İki metal atomu arasında paylaşılan bağ metalik bağ olarak adlandırılır.
| KARŞILAŞTIRILANÖZELLIKLER | MOLEKÜLLER | BİLEŞİKLER |
| Anlam | İki veya daha fazla atom kimyasal olarak birleştiğinde molekül olarak adlandırılır | İki veya daha fazla farklı element kimyasal olarak birleştiğinde bileşik olarak bilinir. |
| Özellikler | Moleküller heteronükleer veya homonükleer olabilir. | Bileşikler farklı elementlerden oluşur. Yani her zaman heteronükleerdir. |
| Bağ Türleri | İyonik ya da kovalent bağlara sahiptir. | İyonik, metalik veya kovalent bağlara sahiptir. |
| Kararlılık | Birçok molekül kararsızdır. | Bileşikler fiziksel bir forma sahip oldukları için kararlıdır. |
| Görünürlük | Atomik düzeyde olduğu için görülemez. | Çıplak gözle görülebilir. |
| Örnekler | Ozon (O3), Oksijen (O2), Dinitrojen (N2), Su (H2O) | Kalsiyum karbonat (CaCO3), sodyum klorür (NaCl), nitrik asit (HNO3) |
Molekül Türleri
Diatomik, Triatomik, Polyatomik moleküller : Molekül başına düşen atom sayısına bağlıdır.
Homonükleer, Heteronükleer Moleküller : Aynı elementin atomlarını içeren bu tür moleküller homonükleer, farklı kimyasal elementlerin atomlarına sahip moleküller heteronükleerdir.
Organik, İnorganik Moleküller : Genellikle C ve H elementlerini içeren moleküller organik moleküller iken, farklı element kombinasyonlarına sahip moleküller inorganik moleküllerdir.
Kovalent, İyonik Moleküller : Elektron paylaşan moleküller kovalent bağ, elektron alış-verişi yapan moleküller iyonik bağ kurar.
Bileşik türleri
Diatomik, Triatomik, Poliatomik : Mevcut atom sayısına göre değişen bileşiklerdir.
Basit ve Karmaşık Bileşikler : Basit yapılı bileşiklerin bileşimiyle karmaşık yapılı bileşikler oluşur.
Organik ve İnorganik Bileşikler : Karboksilik asitler, aminler, alkoller, hidrokarbonlar, amidler gibi bileşenler organik bileşiklerdir. Nitritler, nitratlar, hidritler, oksitler, karbonatlar, halojenürler gibi bileşikler inorganik bileşiklerdir.
Kovalent ve İyonik Bileşikler : Kovalent bağlı veua iyonik bağlı moleküllerin bileşimiyle oluşan bileşiklerdir.
Hazırlayan: Rabiye Baştürk
