Periyodik tabloda günümüze kadar keşfedilmiş tüm elementlerin bulunur. Hayli karışık görünen bu tabloyu ezberlemenin nispeten kolay yolları vardır.Yapılacak ilk hamle incelemek için periyodik bir tablo edinmektir. Tablo zaman zaman güncellenir bu nedenle Uluslararası Saf ve Uygulamalı Kimya Birliği ‘nden (International Union of Pure and Applied Chemistry) en güncel tablolara ulaşılabilir. Çevrimiçi etkileşimli, tıklanabilir tablolara başvurabilir veya pratik yapmak için uygun olan boş tabloların bir örneği alınabilir. Elementlerin sadece sırası ezberlenebilir veya yazılarak daha detaylı öğrenilebilir. Yazıldığı taktirde element özelliklerindeki eğilimler fark edileceği için periyodik tabloyu anlamak kolaylaşacaktır.
Periyodik Tabloya Çalışmak
Periyodik tabloyu öğrenmek için genellikle elementin adı, sembolü, atom numarası ve bazen de atom ağırlığı bilinmelidir. Bu bilgilerin hepsi tablo üzerinde her element için kendi karesinde bulunur.
- Element adı, elementi ile ilişkilendirilen kelimedir. Sembolün altında küçük harflerle görünür. Örneğin gümüş, bir element adıdır.
- Sembol, elementi temsil eder bir veya iki harften oluşturulur. Örneğin gümüşün sembolü Ag’dir.
- Atom numarası, elementin kaç protona sahip olduğunu gösterir. Sembolün üzerinde yazan sayı atom numarasıdır. Periyodik tablo atom numarasına göre düzenlenmiştir. Gümüşün atom numarası 47’dir.
- Atom ağırlığı veya kütlesi, bir atomun ortalama büyüklüğünü gösterir. Sembolün altında yazan sayıdır. Örneğin Gümüşün atom ağırlığı 107.868’dir.
Ezberleme Süresini Geniş Bir Zamana Yaymak
Ezberleme sürecinde tüm tablo aynı anda ezberlenmeye çalışmak yerine daha geniş bir zaman dilimine yayılırsa, tablo daha iyi hatırlanır. Hepsini aynı anda ezberlemeye çalışmak kısa süreli fayda sağlayabilir ancak sıklıkla birkaç gün geçtikten sonra pek hatırlanmaz. Periyodik tablonun tam olarak hafızaya alınması için beynin uzun süreli hafızadan sorumlu kısmına ulaşması gerekir. Bu kısma ulaşması için tekrarlanmalı ve pratik yapılmalıdır. Bu nedenle tablonun bir bölümü öğrenilip, sonrasında bu bölümde öğrenilenler yazılır iyice kavranır ve sonrasında yeni bir bölüm öğrenmeye çalışılır. Pratik yapılır, geri gelinir önceki ezberlenenler hatırlanır, yeni bir grup ezberlenir, pratik yapılır.
Şarkı İle Öğrenmek
Başka bir kişinin oluşturduğu bir şarkıyı öğrenilebilir veya kendi şarkınızı oluşturabilirsiniz. Billy Joel melodisine ayarlanan We Just Crammed the Table adlı popüler bir şarkı var. Kağıt üzerinde görmek yerine bilgileri işleyerek daha iyi bir öğrenme gerçekleştirilebilir.
Element sembollerinden akılda kalacak saçma cümleler yapmak
Bakarak ezberlemeye çalışmak yerine veya hem bakarak hem duyarak elementleri öğrenmek faydalı bir yoldur. Örneğin, ilk 36 öğe için HHeLiBeB (hihelibeb), CNOFNe (cannofunny), NaMgAlSi, PSClAr vb. Kelime zincirleri kullanabilir. Kendi telaffuzlarınızı yaptıktan sonra sembollerle boş bir tabloyu doldurarak alıştırma yapın. Anlamsız cümlelerle de grup olarak ezberlenebilir.
Örneğin;
- 1A grubu için: Hacettepe Liseli Naciye’nin Kızı Rabia’nın Cesedini Fırlattı.
(Hidrojen, Lityum, Sodyum, Potasyum, Rubidyum, Sezyum, Fransiyum)
- 2A grubu için: Ben Migros Camdan Sarkarken Babama Rastladım.
(Berilyum, Magnezyum, Kalsiyum, Stronsiyum, Baryum, Radyum)
Her Element İçin Kart Hazırlamak
Önlü arkalı olacak şekilde kartların bir yüzüne Ag, S veya Cu gibi element sembolleri ve atom numaraları yazılır. Kartın diğer yüzüne Gümüş, Kükürt veya Bakır gibi elementlerin tam adları yazılır. Kartlar ile kendinizi test edebilirsiniz.
Periyodik Tabloya Erişebilirliği Arttırmak
Periyodik tablonun bir kopyasını alınıp, gidilen yerlerde yanınızda olmasını sağlayın. Bu şekilde farklı ortamlarda tabloya erişmek o ortamlarla bağdaştırıp ezberlemenizi kolaylaştıracaktır. Kağıt olarak periyodik tablo örneği alınmak istenmiyorsa, dijital bir sürümü telefon veya tablette de kullanabilir.
Element Gruplarını Öğrenmek İçin Renk Kullanmak
Element sembollerine ve adlarına ek olarak element gruplarını öğrenmeniz gerekiyorsa, elementleri her bir element grubu için farklı renkli kalemler veya işaretleyiciler kullanarak yazmaya çalışın.
Hazırlayan: Rabiye Baştürk
