Amper elektrik akımının ölçüsüyken, watt herhangi bir devredeki toplam enerji miktarının bir ölçüsüdür. Bir devredeki amper miktarı ile birlikte voltaj biliniyorsa bu ikisi kullanılarak devrede kaç Watt olduğu bulunabilir. Bu hesaplamalar yapılırken dikkat edilmesi gereken şeylerin başında devrenin AC mi DC mi devresi olduğunun bilinmesi, voltajın hattan hata mı yoksa nötrden mi geldiğinin bilinmesi gerekmektedir. Başlangıçta biraz karmaşık gibi dursa da gerekli formüller ve yapılacak örneklerle oldukça iti bir şekilde kavranabilir.
DC Amper Dönüştürme
1. Akım iki yönde değil de tek yönde akıyorsa bu durumda DC ile çalışıyorsunuz demektir. DC aynı zamanda doğru akım demektir. Doğru akım da tek yönde akan elektrik olarak tanımlanabilir. Grafik olarak bakıldığında DC tek yöne doğru düz bir çizgi olarak gösterilebilir.
- Elektronik cihazlardaki pillerin tümü AC değil DC akımlıdır.
2. Size verilen amper değerini direnç değeri ile çarpıp voltajı belirleyin. Voltaj elektrik akımının akması için gerekli olan kuvvet miktarının bir ölçüsü olarak tanımlanabilir.
- Voltaj bilinmiyorsa verilen ampreaj değeri ile devredik toplam direnç çarpılarak bulunabilir.
- Herhangi bir devredeki dirençler birbirine seri şekilde bağlıysa bunlar toplanarak toplam direnç bulunabilir.
- Örneğin toplam direnç 7 ohm olarak bulunduysa ve amper değeri de 7 amper olarak verildiyse bu durumda Voltaj=Amper*Direnç= 7*7=49 volt olarak bulunur.
- Gerçek bir devreyle çalışıyorsanız voltmetre ile de devredeki voltajı ölçebilirsiniz.
3. Watt’ın hesaplanması için volt ile amper değerini çarpın. Devredeki amper ve voltaj değeri bilindiğine göre yapmanız gereken tek şey bu iki sayıyı çarpmaktır. Çarpım sonrası bulduğunuz sonuca birimi yazmayı unutmamalısınız.
- Örnekten devam edersek 7 amper ile 49 volt’u çarparsak
- 7 amper * 49volt = 343 Watt olarak bulunmuş olur.
Tek Fazlı AC Devrede Amper Değerini Dönüştürme
1. Elektrik akımı dalgalı şekilde ileri geri akıyorsa bu durumda devre AC’dir. Alternatif akımın kısaltması olan AC hem pozitif hem de negatif yönde akan elektrik akımı olarak tanımlanabilir. Grafik olarak temsil edildiğinde ise dalgalı bir şekil ve değişken hızda yukarı aşağı hareket eden bir çizim yapılır.
- Evinizde kullandığınız çamaşır makineleri, vantilatörler, aydınlatma üniteleri, mutfak eşyaları gibi prize takılarak çalıştırılan ev aletleri AC kullanır.
2. PF olarak da kısaltılan güç faktörünü hesaplayın. PF ingilizce power factor kelimesinden türetilmiştir. Bu değer akımın enerjisinin ne kadar verimli kullandığını ifade eden bir ölçüdür. Her zaman 0 ile 1 arasında bir sayıdır. Tek fazlı devrelerde devrenin güç faktörü gerçekte ne kadar güç harcadığını ifade edece gerçek gücün görünen güce bölümü ile bulunabilir.
- PF= 129.476 / 179.367 = 0,722 şeklinde bulunur. Güç faktörü her zaman birimsizdir. Çünkü aynı birime sahip iki değeri birbirine bölmektesiniz.
3. Watt’ı bulmak için PF ile amper ve voltaj değerini çarpın. Amper değerini Watt’a dönüştürmek için yapmanız gereken tek şey bu çarpma işlemini doğru şekilde yapmaktır. İşlem sonucunda çarpımın birimini yazmayı unutmayın.
- Örneğin 7 amper 49 volt ve bulunan PF=0,722 şeklindeyse
- 7*49*0,722=247,59 watt olarak bulunur.
