Negatif sayılarda işlem yaparken çeşitli zorluklar yaşıyor olabilirsiniz, ancak burada anlatılacak adımlarla siz de o zorlukları aşıp negatif sayılarla toplama ve çıkarma işlemini çok daha hızlı ve doğru bir şekilde yapmayı öğrenebilirsiniz. Burada sayı doğrusu üzerinde işlemlerin nasıl yapılacağı ve sonrasında da sayı doğru kullanmadan yapım aşamaları anlatılacaktır.
Sayı Doğrusunu Kullanarak Toplama ve Çıkarma
- Mümkünse kareli yoksa normal bir deftere sayı doğrusu çizin. Sayı doğrularında ortada düz bir çizgi “0” noktası belirtilir. 0’ın sağına gidildiğinde 1,2,3,4 şeklinde çentik atılarak sayılar işaretlenir. Yani sayı doğrusunda 0’ın sağında yer alanlar pozitif sayıları temsil eder, 0’ın soluna doğru da -1,-2,-3 şeklinde negatif sayıları temsil eden çentikler atılır.
- Size verilen ilk sayı ile işleme başlayın. Diyelim ki -7+4 işlemini yapmaya çalışıyorsunuz. Bu durumda öncelikle sayı doğrusunda (-7) bulup o kısmı karıştırmayacak şekilde işaretleyin.
- Negatif sayıyı pozitif sayıyla nasıl toplayacağımızı öğrenelim: Sayı doğrusu kullanarak bir sayıya pozitif bir sayı ekleme çalışıyorsanız bulunduğunuz noktadan sağa doğru gideceksiniz demektir. Verilen örnekten devam edersek (-7)’yi sayı doğrusunda işaretlemiştik. Bu sayıya 4 eklendiğinde sağa doğru 4 kademe gideceksiniz demektir. Yani geldiğiniz nokta -7+4=-3 olmalıdır. Bu örnek tüm farklı sayılar için de uygulanabilir.
- Sayı doğrusunda sola giderek bir sayıdan pozitif bir sayıyı çıkarın. Diyelim ki -7-4 işlemini yapmak istiyorsunuz. Bu durumda -7’yi başta işaretlemiştir. O noktadan itibaren 4 birim sola gitmelisiniz. -7-4=-11 ulaştığınız nokta olmalıdır.
- Pozitif bir sayıya negatif bir sayı eklemeyi öğrenelim: Öncelikle pozitif sayıyı sağı doğrusunun sağında işaretlemli sonra da eklenecek negatif sayı kadar sola gitmelisiniz. Örnekle bakacak olursak: 6 + (-3) işlemi yapılacak olursa, 0 noktasından +6 yani 6 birim sağa gitmeliyiz. Sonrasında ise (-3) işlemi için 3 birim sola kaymalıyız.
- Normalde herhangi bir sayı eklerken sağa gidiyorduk, ama burada eklenecek olan sayı negatif olduğu için sağa değil de sola gideriz. Benzer şekilde bir ifadeye negatif sayı eklemek ile pozitif sayı çıkarmak aynı şeylerdir.
- +6 + (-3)= (+3) noktasına gelmiş olmalısınız.
- Pozitif bir sayıdan negatif bir sayıyı çıkarmayı öğrenelim: Normalde pozitif bir sayıdan pozitif bir sayıyı çıkarmak için sağ doğrusunda sağda işaretlediğimiz sayıdan sola doğru gelmemiz gerekirdi. Ancak burada yapılacak işlem negatif sayının çıkarılması olduğundan dolayı sola değil de sağa gidilmesi gerekecektir. Örneğin 6 – (-3) şeklinde bir çıkarma işlemini yapmak için önce 6’yı sayı doğrusunda işaretlemeli sonrasında da 3 adım sağa giderek 9 noktasına ulaşmalısınız.
- Pozitif bir sayıdan negatif bir sayıyı çıkartmak o negatif sayının pozitif halini eklemek ile aynı şeydir.
- 6 – (-3) = 6 + 3 =9.
- İki negatif sayıyı toplamayı öğrenelim: Herhangi iki negatif sayının toplanması işlemi için önce ilk sayı için sayı doğrusunda o kadar değer sola gidilir, sonrasında da ikinci sayı kadar daha sola gidilip sonuç bulunmuş olur. Örneğin -5 + (-3) işlemini yapabilmek için önce 0 noktasından 5 kadar sola gidin. Normalde toplama işlemi sağa hareket etmeyi söyleyecekken negatif sayı ile toplama yapılacağı zaman işler tersine döner ve sola gidilmesi gerekir. -5’den 3 boşluk sola gittiğiniz de -8’a ulaşmış olursunuz. Yani (-5) + (-3) =-8 olarak bulunmuş olur.
Hazırlayan: Susam Sokağı Sakinleri
